Een naaktfoto die het hele internet over gaat… De nachtmerrie van elk persoon. Maar wat als er een naaktfoto van jou rondgaat terwijl je er geen een hebt gemaakt? De mogelijkheden van kunstmatige intelligentie zijn helaas niet altijd positief. Ja hoor, het bestaat: naaktfoto’s van anderen generen met AI.  

AI gegenereerde naaktfoto’s in het nieuws 

Met behulp van kunstmatige intelligentie (AI) kunnen vele niet echt bestaande beelden worden gegenereerd. Dat kan veel mogelijkheden opleveren, maar deze zijn niet altijd positief. Zo blijkt uit een spraakmakend bericht van de NOS. In het Spaanse dorp Almendralejo zijn verschillende minderjarige meisjes namelijk slachtoffer geworden van AI naaktfoto’s. Van deze meisjes zijn naaktbeelden verspreidt die ze zelf nooit gemaakt hebben. De beelden zijn met behulp van kunstmatige intelligentie gemaakt.

Een schokkend feit: de foto’s zijn gebaseerd op foto’s waar de meiden wél kleding aan hebben. De daders (een groep jongens tussen de 12 en 14 jaar) haalde de foto’s simpelweg van de sociale media accounts van deze meisjes. Dit maakt de meeste mensen vatbaar voor dit soort praktijken. 

Gevaren van AI: deepfake  

Het genereren van niet bestaande beelden wordt steeds makkelijker. Bovendien kunnen we bestaande afbeeldingen gemakkelijk aanpassen of als startpunt nemen voor kunstmatige intelligentie. Deepfake verwijst naar technologieën als AI (kunstmatige intelligentie) die gebruikt worden om video’s, afbeeldingen en audio-opnames te manipuleren. Deze content lijkt echt, maar is in werkelijkheid nep. Het kan gaan om gezichtswap, stemmanipulatie, video aanpassingen en nepaudio (TTS).  

Met deepfake kan er nepnieuws worden gemaakt waarbij personen bijvoorbeeld hele rare dingen zeggen. Of in dit geval: naaktfoto’s van meisjes die nooit zulke foto’s hebben gemaakt. Dit kan grote impact hebben. Sommige van de gedupeerde Spaanse meisjes durven niet meer naar school. Het is bekend dat één van de slachtoffers bovendien werd afgeperst met AI naaktfoto’s van haarzelf. De politie is inmiddels een onderzoek gestart. Het is nog onduidelijk welke straffen de daders boven het hoofd hangt.

AI misbruik voorkomen  

Kunstmatige intelligentie kan superhandig zijn en wordt tegenwoordig veel gebruikt op de werkvloer. Maar dit soort zaken bewijzen dat er ook een hele vervelende kant aan zit. We delen een aantal tips om te voorkomen dat jouw content kan worden gemanipuleerd door deepfake. 

  • Bescherm je online accounts. Om ervoor te zorgen dat vreemde jouw foto’s niet te pakken krijgen, kan je je account op privé zetten. Vaak blijft je profielfoto echter wel zichtbaar. Belangrijk om ook deze dus af te schermen of er andere foto dan een persoon op te zetten.
  • Beperk persoonlijke informatie online. Denk altijd goed na over wat je op sociale media en andere online platforms deelt. Post geen persoonlijke informatie of content die kan worden gebruikt voor identiteitsdiefstal of afpersing.  
  • Let op met wie je praat! Je weet vaak simpelweg niet of iemand wel echt is wie ze zeggen te zijn.
  • Meld ongepast gebruik. Als je slachtoffer wordt van ongepast gebruik van je foto’s of video’s, meld dit dan! Dit kan bijvoorbeeld bij de platformbeheerders door een bericht te rapporteren. Zij kunnen helpen om de verspreiding van deze inhoud te beperken. Daarnaast kun je aangifte doen bij de politie wanneer er beelden van jou zonder toestemming worden verspreidt.
  • Deel als ouder geen foto’s van je kind online. Daarmee zorg je beter voor de online veiligheid van je kind.

Aandacht voor online veiligheid

Veel mensen zijn zich niet bewust van dit soort risico’s van het delen van online beeldmateriaal. Dat het delen en genereren van beelden zonder toestemming strafbaar is, lijkt logisch. Toch is het nodig om onszelf er zoveel mogelijk tegen te beschermen. Je wil simpelweg de kans zo klein mogelijk maken. Om deze reden laten wij deepfake en andere gevaren van media, regelmatig terugkomen in onze voorlichtingen. Onze sprekers gebruiken actuele voorbeelden en delen persoonlijke ervaringen. Op deze manier leren leerlingen hoe ze bijvoorbeeld om moeten gaan met nepnieuws, sexting, cyberpesten en hun eigen privacy online.

Op de hoogte blijven van de ontwikkelingen van AI? In onze nieuwsbrief behandelen we de aspecten die voor jongeren, scholen en ouders belangrijk zijn.