Jongeren komen steeds vaker in aanraking met sextortion

Een onderwerp wat wellicht nog niet zo bekend is, maar wat wij in de praktijk wel steeds vaker tegenkomen: sextortion. Eerder schreven we al over sexting, maar sextortion gaat verder dan dat. In dit artikel leggen we je uit wat sextortion precies inhoud.

Wat is sextortion?

Het woord sextortion is een combinatie van de Engelse woorden ‘sex’ en ‘extortion’ (afpersing). Dit gaat dus over seksuele afpersing. Daarbij is altijd sprake van een slachtoffer en een afperser. Een dader dreigt seksueel getinte berichten of beelden te delen of openbaar te maken, vaak in ruil voor geld of andere diensten. Wanneer het slachtoffer niet voldoet aan de gestelde eisen van de dader worden de beelden of berichten gedeeld. Dit kan variëren van het delen met vrienden, familie of collega’s van het slachtoffer tot het openbaar publiceren op social media en zelfs seksueel getinte websites. Sextortion is strafbaar, omdat gevoelige informatie wordt gestolen en slachtoffers worden afperst.

Wat is het verschil tussen sexting en sextortion?

De twee woorden lijken op elkaar, maar verschillen toch. Sexting is het versturen en ontvangen van seksueel getinte content. Onder de 18 jaar is het maken, versturen, ontvangen en bezitten van seksueel getinte berichten of beelden van een minderjarige per definitie strafbaar. Helaas bestaat er daarnaast een kans dat pikante berichten, foto’s en video’s in de verkeerde handen terechtkomen. Denk daarbij aan het verspreiden van naaktfoto’s wat tot slachtoffers vaak tot wanhoop drijft. Sextortion gaat dus nog een stap verder omdat daar afpersing bij komt kijken.

Hoe ontstaat sextortion?

Sextortion kan ontstaan doordat gevoelige content in handen van een afperser komt. Daders komen vaak aan deze content door het hacken van online clouds, computers of social media accounts. Denk bij social media ook aan seksueel getinte privéberichten tussen twee personen. Daarnaast kunnen daders aan informatie komen door middel van sexting. Daarbij bouwt een dader een online relatie op met een slachtoffer om deze te verleiden tot het sturen van gevoelige content. Een dader hoeft daarentegen niet altijd met voorbedachten rade te werk te gaan. Soms wordt gevoelige informatie die verstuurd is binnen een relatie op een later moment gebruikt als chantagemiddel of wraakporno. Zo kan het sturen van seksueel getinte beelden of berichten ook later tot vervelende situaties leiden. Een dader kan dus op verschillende manieren aan gevoelige informatie komen, maar begaat in alle gevallen een misdaad.

Sextortion is afpersing

Als een dader informatie in zijn of haar bezit heeft, begint de ellende voor slachtoffers pas echt.  Slachtoffers worden gechanteerd en daders dreigen de berichten en/of beelden online te plaatsen. Om de bedreiging te vergroten wordt het slachtoffer vaak direct geconfronteerd met bewijs, zoals een screenshot van een opgenomen video. Het beeldmateriaal wordt vervolgens ingezet om het slachtoffer te dwingen om te betalen of om bijvoorbeeld nog meer beelden te geven. Door intimidatie, schaamte en stress kunnen slachtoffers verder in de problemen raken.

Sextortion en jongeren

In de praktijk zien wij dat ook kinderen en jongeren met sextortion te maken krijgen. Zij kunnen online bijvoorbeeld relatief makkelijk worden benaderd door vreemden of versturen gevoelige informatie snel en makkelijk door. Uit een onderzoek van EenVandaag bleek eerder al dat een kwart van de jongeren seksueel getinte foto’s of video’s van zichzelf heeft. Eén op de vijf zou dit ook delen met anderen. Dit soort beelden kunnen in de verkeerde handen terecht komen.

Volgens een recenter onderzoek van Helpwanted.nl vindt sextortion vaak plaats op social media, met name op Omegle, Snapchat en Instagram. Jaarlijks zijn er volgens Fonds Slachtofferhulp 100.000 kinderen en jongeren die slachtoffer worden van online seksueel misbruik, waar ook sextortion onder valt. Dit onderstreept het belang om meer aandacht te schenken aan dit onderwerp.

Wat kun je doen tegen sextortion?

Voorkomen is beter dan genezen: wees je bewust van de berichten en beelden die je verspreidt. Gevoelige beelden kun je daarom beter niet maken en versturen. Wil je dat toch? Wees dan voorzichtig met het sturen van gevoelige informatie, ook bij mensen die je wel goed kent. Denk daarnaast goed na over de manieren waarop je informatie verspreidt. Via welke platformen verspreidt je iets? En waar sla je jouw informatie (automatisch) veilig op?

Sextortion is strafbaar en gaat over afpersing met vaak gestolen informatie. Het is dan ook nooit jouw schuld als je ermee te maken krijgt. Betaal niet en schakel altijd hulp in: ga naar de politie!