De landelijke Week van de Mentale Gezondheid (3 juni tot en met 8 juni) is alweer achter de rug. Deze jaarlijks terugkerende week staat in het teken van meer begrip en bewustzijn over mentale gezondheid in de samenleving. Iets waar veel jongeren dagelijks mee worstelen. Volgens het Trimbos liep 18% van de jongeren tussen 12 en 25 jaar rond met psychische klachten in 2021. Klachten als stress, paniekaanvallen, slaapproblemen en somberheid komen veel voor. Wat zegt onze collega en gezondheidspsycholoog Maaike van der Eijk hierover?
De oorzaak van mentale problemen bij de jeugd
‘’Erg veel jongeren hebben last van een bepaalde mate van prestatiedruk. Social media speelt hierbij een grote rol. De jeugd wordt constant geconfronteerd door het beeld van social media. Onbewust leggen de succesvolle (meestal vrij jonge) influencers de lat erg hoog. Jeugd kan het gevoel van falen ervaren. Volgens social media kan het namelijk altijd beter.’’ Aldus Maaike. Maar het zijn niet alleen de successen van anderen die jongeren aan het denken zet: ‘’Alles is zichtbaar tegenwoordig, ook nare beelden. Daardoor is het contrast erg groot. Jongeren hebben last van de beelden die ze zien over bijvoorbeeld oorlogen en klimaatproblemen. Het zijn problemen voor hún toekomst.’’
We merken dat veel ouders graag hun kind willen ondersteunen maar dat ze niet altijd goed weten hoe ze dit moeten aanpakken. Dat is niet gek volgens Maaike: ‘’Ik merk dat veel ouders vanuit huis uit niet hebben geleerd om over emoties, gevoelens en bepaalde ervaringen te praten. Dus hoe doe je dat nu in de ouderrol? En hoe leer je je kinderen dat wél te doen?’’
Ze merkt tijdens het geven van voorlichtingen over mentale gezondheid op ouderavonden, dat sommige ouders nog moeite hebben met dit onderwerp. Dit omdat het vroeger nooit besproken werd. ‘’Mentale problemen zijn er altijd al geweest bij jongeren, maar nu wordt het ook echt bespreekbaar gemaakt. Dit komt mede door de media. De nieuwe generatie verbreekt taboes en praat over hoe ze zich écht voelen.’’
De rol van docenten en ouders
“Als docent kan je een rol vervullen als veilige haven, zeker aan leerlingen die geen fijne thuissituatie hebben. Ook als docent heb je een bepaalde plicht en verantwoordelijkheid als een leerling je kwetsbare dingen vertelt.’’ Aldus Maaike. Hoe zit dit als ouder? ‘’Als ouder kan je het goede voorbeeld geven door mentale gezondheid te bespreken. Durf als ouder kwetsbaar te zijn tegenover je kind. Op die manier is het voor hen een kleinere stap om zichzelf kwetsbaar op te stellen naar jou als ouder.’’ Vooral dit vindt Maaike een belangrijke boodschap.
Dat het soms moeilijk kan zijn, ontkent ze niet. ‘’Zowel kinderen als ouders kunnen terughoudend zijn omdat ze beide niet goed weten hoe ze met de situatie moeten omgaan. Open communicatie over mentale gezondheid in het gezin is zo belangrijk!’’. Als ouder wil je natuurlijk alle problemen van je kind oplossen. Maar je kan je kind niet dwingen te praten over kwetsbare onderwerpen. Maaike: ‘’Jeugd vraagt om hulp als ze er klaar voor zijn. Je kan als ouder of docent niks forceren. Wat je wel kan doen, is ervoor zorgen dat er altijd ruimte is om die hulp te vragen.’’
Impact van voorlichten
Er zijn veel initiatieven voor jongeren vanaf 16 jaar en studenten die last hebben van hun mentale gezondheid. Dit terwijl voorkomen beter kan op de middelbare scholen volgens Maaike. ‘’Ik zie vaak jeugd die al worstelen met hun mentale gezondheid op de middelbare school. Daarom ben ik blij dat ik nu dit werk doe en niet meer alleen met de cijfertjes werk. Ik hoor de verhalen en zie de gezichten achter de statistieken.’’
Wij zijn hartstikke blij met een collega als Maaike! Haar missie is duidelijk: ‘’We moeten vroegtijdig en preventief te werk gaan. De wachttijden om hulp zijn lang in Nederland. Het maakt het extra belangrijk hoe je als volwassenen handelt. Docent, ouder of voorlichter.’’
Contact
Meer weten of benieuwd naar de mogelijkheden? Klik dan hier!
‘’Tegenslagen horen bij het leven. Vallen is dus niet erg, sterker nog, je leert er heel veel van. Maar wie rijkt je die hand en helpt je met opstaan?’’ – Maaike van der Eijck, Gezondheidspsycholoog en Themacoach bij Voorlichting op Scholen