Advies en praktische informatie over mobieltjes in de klas
De discussie over mobieltjes in de klas laait weer op nadat het CDA afgelopen week pleitte voor een landelijk verbod. De partij zal dat woensdag officieel aandragen. Sta je mobieltjes wél of niet toe in het klaslokaal en moet dat door de overheid worden bepaald? Het CDA meldde dat veel leraren het eens zijn met een verbod. De meeste leerkrachten die wij spreken twijfelen daarentegen of zijn het zelfs helemaal niet mee eens met een totaal verbod. Mobieltjes in de klas vormen een probleem waar we slimmer mee om moeten leren gaan, maar hoe? In dit artikel presenteren we je daarom de voor- en nadelen en advies om met mobieltjes op scholen om te kunnen gaan.
Gebruik van mobieltjes op basisscholen en middelbare scholen
De regels over smartphone gebruik op scholen is in de praktijk wisselend. De ene leerkracht staat het wel toe, de andere niet. Bij de ene leerkracht zitten de mobieltjes allemaal in de telefoontas, bij de andere leerkracht zitten er veel (stiekem) in broekzakken of tassen. En dan is ook nog eens het gedrag van leerkrachten wisselend in wie zijn of haar telefoon wel of niet bij zich heeft in het klaslokaal en deze gebruikt. Juist die wisselende omgang maakt het lastig. Discussies met leerlingen ontstaan vaak omdat er geen duidelijke algemene regels worden gehanteerd. Krijg ze dan nog maar eens in de tas of in het kluisje…
Op veel scholen, zowel basis- als middelbare scholen, hebben leerlingen bovendien de beschikking over een laptop of tablet. Vaak zijn afleidende apps en websites daarop geblokkeerd, maar kunnen leerlingen wel informatie delen en opzoeken. Telefoons zijn in dat geval een extra apparaat met een voornamelijk afleidende functie die simpelweg niet nodig zijn tijdens de les.
Nadelen van mobieltjes in het klaslokaal
Eén van de belangrijkste nadelen van mobiele telefoons in klaslokalen is afleiding. Leerlingen raken vaak en snel afgeleid van de les wanneer ze de beschikking hebben over hun telefoon. Dit zorgt ervoor dat leerlingen zich minder goed kunnen concentreren en lesstof een stuk lastiger overkomt.
Een ander nadeel van mobieltjes is dat leerlingen veel informatie gemakkelijk kunnen opzoeken. Waarom zou je zelf nadenken als je alles binnen een handomdraai online kunt vinden? Het is niet alleen sneller, maar biedt ook een grotere kans op een juist antwoord. Eigenlijk een hele slimme zet dus, maar het zorgt er helaas niet voor dat lesstof of gevonden informatie beter onthouden wordt.
Daarnaast bleek eerder al uit een onderzoek van DUO dat mobieltjes in het klaslokaal gelinkt kunnen worden aan lagere cijfers, moeite met taal- en leesvaardigheid, minder sociaal contact tussen klasgenoten en FOMO (de angst om iets te missen). Daarmee lijden belangrijke vaardigheden en sociale situaties onder het gebruik van mobiele telefoons in de klas.
Voordelen van smartphones op school
Met die nadelen op een rijtje lijkt een verbod begrijpelijk. Toch zijn er ook een aantal voordelen die zeker genoemd mogen én moeten worden. Zo gaat er voor leerlingen (en volwassenen natuurlijk ook) letterlijk een hele wereld open door het gebruiken van een mobiele telefoon. Contact onderhouden is vaak veel sneller en makkelijker, wat sociale voordelen oplevert.
Leerlingen kunnen daarnaast snel informatie opzoeken, wat niet alleen tijd kan besparen maar ook inspiratie kan bieden. Belangrijke informatie kan ook nog eens snel worden gedeeld en bekeken door leerlingen, zoals belangrijke schoolinformatie lesroosters, uitval en cijfers.
Het gebruik van een mobiele telefoon biedt bovendien voordelen voor Engelse taalvaardigheid. Omdat veel wordt gecommuniceerd in het Engels, wordt de taalvaardigheid spelenderwijs beter.
Een ander vaak genoemd voordeel van mobieltjes is dat leerlingen beter bereikbaar zijn voor ouders/verzorgers, ook in geval van nood.
Ons advies voor het gebruik van mobiele telefoons door leerlingen in de klas
Maar hoe moeten we dan omgaan met mobiele telefoons in het klaslokaal? Onze oprichter en expert Roy Vathorst geeft daarover het volgende advies:
‘Ik denk dat veel mensen de voordelen van mobieltjes onderschatten voor leerlingen bij het maken van deze keuze. Denk hierbij aan de sociale ontwikkeling, kennis verkrijgen, vriendschappen onderhouden en meer. Naar mijn mening zijn mobieltjes op scholen dan ook zeker geen probleem, maar in het klaslokaal moeten ze gewoon uit beeld blijven. Tijdens de les hebben mobieltjes geen enkele toegevoegde waarde, zeker niet door de komst van tablets (met educatief doel) voor leerlingen. Het argument over bereikbaarheid vanuit ouders valt te ontkrachten, want zij kunnen de leerlingen in geval van nood gewoon nog altijd bereiken via de school zelf.’
Kortom, mobieltjes in het klaslokaal is geen goed plan en raden we af. Maar een landelijk verbod is niet de oplossing. Uiteindelijk moet elke school dit zelf besluiten. Laat leerlingen hun telefoon bijvoorbeeld in kluisjes opbergen. Denk bovendien na over uitzonderingen en consequenties van het wél gebruiken van een telefoon in het klaslokaal.
Daarnaast is het ook belangrijk om na te denken over bijvoorbeeld telefoons van leerkrachten. Wat zijn daar de regels voor? Geef het goede voorbeeld en stop deze ook gewoon weg tijdens het lesgeven. Natuurlijk kunnen er voor leerkrachten andere regels gelden dan voor leerlingen, maar houdt de algemene regel hetzelfde: smartphones niet gebruiken in het klaslokaal. Met een algemeen telefoonbeleid voor leerlingen en leerkrachten zorg je voor duidelijkheid en voorkom je onnodige discussies en problemen.