De stille onzekerheid van jongeren
“Ik ben niet leuk genoeg” of “Ik ben niet knap genoeg”. Jongeren die zichzelf vergelijken met populaire influencers op sociale media raken steeds verder verwijderd van hun eigen identiteit. De perfecte plaatjes, gesponsorde producten en constante aandacht zorgen voor een vertekend beeld van wat normaal is. Maar wat doet dat eigenlijk met hun zelfbeeld (én hun portemonnee)?
De impact van sociale media: meer dan alleen scrollen
Sociale media zijn voor jongeren een belangrijk onderdeel van hun dagelijks leven. Maar uit onderzoek van het Trimbos-instituut blijkt dat de impact van sociale media op het welzijn van jongeren sterk verschilt. Jongeren die zich onzeker voelen, gevoelig zijn voor sociale vergelijking of kampen met mentale klachten, kunnen extra vatbaar zijn voor negatieve invloeden. Het kan zorgen voor onzekerheid door bijvoorbeeld influencers.
Waarom influencers? Deze laten vaak een gecreëerde versie van hun leven zien: perfect lichaam, perfecte kleding, perfecte vriendengroep. Jongeren denken al snel: waarom zie ik er niet zo uit? Waarom lukt mij dat niet? Het resultaat? Onzekerheid, prestatiedruk en een verstoord zelfbeeld.
Van onzekerheid naar overconsumptie
De invloed gaat verder dan alleen een gevoel van onzekerheid. Jongeren willen dezelfde spullen als hun favoriete influencer. Dat betekent dure kleding, make-up, skincare, gadgets of zelfs cosmetische ingrepen. Er worden onnodig hoge kosten gemaakt om maar bij te blijven.
Producten worden gekocht om erbij te horen, niet per se omdat ze nodig zijn. Dit gedrag leidt niet alleen tot geldproblemen, maar houdt ook de vicieuze cirkel van onzekerheid in stand: het perfecte plaatje lijkt zo weer een stap verder weg.
Hoe kunnen we jongeren weerbaarder maken?
Het is belangrijk dat jongeren leren kritisch te kijken naar wat ze online zien. Dat begint bij bewustwording. Tijdens onze voorlichting over social media maken wij jongeren bewust van de filterbubbels waarin ze leven. We laten zien hoe influencers werken, hoe gesponsorde content werkt en wat de gevolgen zijn van constante vergelijking.
Daarnaast besteden we in onze voorlichting over mentale gezondheid aandacht aan zelfbeeld, veerkracht en het leren herkennen van negatieve gedachten. Daarbij leggen we de koppeling met social media en de invloed ervan op mentale gezondheid. Zo leren jongeren beter begrijpen waar onzekerheid (door influencers) vandaan komt en hoe ze daar mee om kunnen gaan.
Wat kun jij doen als ouder of docent?
Praat met jongeren over wat ze online zien. Door het gesprek aan te gaan, ontstaat ruimte voor eerlijkheid. En misschien nog wel belangrijker: laat zelf ook zien dat het oké is om niet perfect te zijn. Het team van Voorlichting op Scholen helpt scholen door heel Nederland met interactieve voorlichtingen over bijvoorbeeld social media en mentale gezondheid. Of het nu gaat om een projectweek, ouderavond of training voor docenten: wij bieden handvatten om jongeren sterker te maken in een wereld vol perfecte plaatjes.
Bekijk hier ons aanbod en ontdek al onze thema’s!