Waar komt het woord “Incel” ineens vandaan? Het begrip is de afgelopen weken opnieuw in opmars, mede door de razend populaire Netflix-serie Adolescence. Maar wat betekent het eigenlijk?
Wat betekent “Incel”?
Het woord Incel is een samenvoeging van de Engelse woorden involuntary celibate — oftewel: onvrijwillig celibatair. In de kern gaat het om voornamelijk jonge mannen die geen seksuele of romantische relaties hebben, ondanks dat ze dat wél willen. Wat begon als een redelijk neutrale term is uitgegroeid tot een online subcultuur waar frustratie, afwijzing en vrouwenhaat centraal kunnen staan.
De Van Dale voegde het woord in 2023 officieel toe aan de Nederlandse taal. Ook benadrukte ze toen de zorgwekkende kant van de incel-gemeenschap: een subcultuur waarin seksistische en soms zelfs gewelddadige ideeën gedeeld worden via online platforms.
Een schrijnend voorbeeld hiervan vond plaats in 2018, toen een man in de Canadese stad Toronto met een busje inreed op een groep mensen. Onder de dodelijke slachtoffers waren vooral vrouwen. De dader bleek zichzelf te beschouwen als een lid van de incel-community. Kort voor de aanslag postte hij op Facebook dat de “incel rebellion” begonnen was. Al een dag later verscheen het woord incel voor het eerst in de Nederlandstalige media, toen kranten begonnen te speculeren over deze nieuwe, onbekende term en de motieven achter de aanslag.
Hoewel zulke gewelddadige uitingen best zeldzaam zijn, is het belangrijk om te beseffen dat dit gedachtegoed — hoe extreem ook — via social media en subculturen toch zijn weg kan vinden naar jongeren.
Waarom is “Incel” ineens zo relevant voor jongeren?
Door de Netflix-serie Adolescence, waarin een van de hoofdpersonen zich online in incel-kringen begeeft, is het begrip opnieuw volop in beeld bij jongeren. Niet alleen als onderwerp in de serie, maar ook als scheldwoord.
Wij merken bij Voorlichting op Scholen dat het woord “Incel” steeds vaker opduikt. Ons team geeft dagelijks voorlichtingen op scholen door heel Nederland en heeft direct contact met jongeren van verschillende leeftijden en achtergronden. Dankzij die continue dialoog weten we precies wat er speelt — en wanneer een begrip als dit zich verspreidt onder jongeren.
Van begrip naar belediging
Jongeren gebruiken het woord Incel dus steeds vaker als belediging. Iemand die weinig contact heeft met meisjes? “Incel.” Een jongen die sociaal onhandig is? “Incel.”
We verwachten dat deze ontwikkeling, mede door de mediahype rond Adolescence, voorlopig nog zal doorsudderen. Daarom is het van belang dat scholen, mentoren en ouders weten wat het betekent en waar de term vandaan komt.
Waarom dit ook raakt aan digitale opvoeding
Veel ouders zijn verbaasd als hun kind dit soort woorden gebruikt. Toch is het begrijpelijk: jongeren halen hun referentiekader niet alleen uit hun directe omgeving, maar ook uit series, social media en de daarbijbehorende online communities. Dit kan leiden tot verwarring, normalisering van haatdragende taal of zelfs het afglijden richting extremere denkbeelden, zoals er in Adolenscence gebeurt.
In een recent artikel over Adolescence en digitale opvoeding vertellen we meer over hoe deze serie gesprekken aanwakkert over mannelijkheid en online beïnvloeding — thema’s die relevant zijn voor jongeren én hun opvoeders.
Hoe ondersteunen wij scholen hierbij?
Wij bieden op scholen verschillende vormen van voorlichting over social media, waarbij we ook ingaan op digitale trends, online gedrag en groepsdruk.
Onze voorlichtingen sluiten aan op wat er nú speelt, omdat we wekelijks in gesprek zijn met honderden jongeren. Hierdoor signaleren we op tijd wanneer termen zoals “Incel” veranderen van een niche begrip naar mainstream jeugdtaal.
Wil jij als school of ouder voorbereid zijn op wat er speelt?
Het team van Voorlichting op Scholen helpt onderwijsinstellingen en opvoeders om grip te krijgen op de snel veranderende leefwereld van jongeren. Van ouderavonden tot klasgerichte voorlichting: wij bieden kennis, herkenning én handvatten binnen verschillende maatschappelijke thema’s.