Psychologisch gamen: verleiden tot je betaalt
Lootboxen vormen een groot probleem in de wereld van de games, vooral voor jongeren. Deze digitale schatkisten lijken misschien onschuldig, maar kunnen tot veel problemen leiden. Zo sporen ze aan tot gokgedrag en kunnen ze bijdragen aan het ontwikkelen van een verslaving. Het Europees Parlement maakt zich zorgen over de verslavende aspecten van games. Er wordt daarom onderzoek gedaan naar een mogelijk verbod. Met een dergelijk verbod zouden gamers bijvoorbeeld beter worden beschermd.
Wat zijn lootboxen?
Lootboxen zijn een soort digitale schatkisten in games. Je kunt deze tegen betaling krijgen, soms met virtueel geld maar vaker met echt geld. Een lootbox ziet er vaak uit als een schatkist of blok met een vraagteken. Het is vaak gevuld met speciale items, zoals wapens, kostuums of speciale krachten. Die items kunnen van invloed zijn op spelmogelijkheden. Zo kunnen spelers bijvoorbeeld bijzondere bouwobjecten krijgen, worden ze beter of kunnen ze hun personage anders aankleden.
De inhoud van een lootbox is vaak onvoorspelbaar. De kans op ‘grote’ en ‘bijzondere’ items wordt volop uitgelicht, wat spelers aanzet om steeds meer geld uit te geven in de hoop een waardevol item te verkrijgen. De daadwerkelijke ‘prijzen’ vallen helaas vaak tegen.
Waarom worden lootboxen ingezet?
Lootboxen zijn een manier voor gameontwikkelaars om spelers aan te moedigen om meer tijd en geld in een game te investeren. Hoe meer tijd spelers aan de game besteden, hoe meer en hoe vaker ze verleidingen te zien kunnen krijgen. Gamemakers gaan daarmee voorbij aan de eenmalige aankoopprijs van een game, omdat ze spelers ook daarna verleiden tot het betalen van geld. Lootboxen zorgen dan ook na de aankoop van een game voor flinke inkomstenbron voor gamemakers.
Sommige gameontwikkelaars gebruiken lootboxen daarnaast als een manier om de spelervaring te veranderen. Een game kan bijvoorbeeld veranderen door het toevoegen van extra inhoud of functies die anders niet beschikbaar zouden zijn. Hoe aantrekkelijker de lootboxen zijn, hoe meer spelers geneigd zullen zijn om deze te kopen.
Wat is het risico van lootboxen in games?
Een van de grootste problemen met lootboxen is dat ze ontworpen zijn als verleiding. Namelijk tot het uitgeven van geld. Daarnaast lokt het gokgedrag uit. De onvoorspelbaarheid van de inhoud van een lootbox kan spelers aanzetten om steeds meer geld uit te geven in de hoop dat ze een waardevol item zullen ontvangen. Iedere lootbox is een nieuwe kans op fantastische items. De aantrekkelijkheid van lootboxen wordt extra versterkt door de aanwezigheid van “psychologische prikkels” in de vorm van knipperende lichten en opwindende muziek. Dit stimuleert spelers om door te gaan met het kopen van lootboxen.
Daarnaast kan het gebruik van lootboxen ook leiden tot financiële problemen voor jongeren. Veel games bieden de mogelijkheid om lootboxen te kopen met echt geld. Vaak zijn dit kleine bedragen. Kinderen en jongeren zijn zich minder bewust van de gevolgen en geven vaker zo’n klein bedrag uit. Dit kan leiden tot problemen. Het totaaloverzicht raakt namelijk vaker kwijt en spelers worden steeds opnieuw verleidt om te betalen. Om een voorbeeld uit de praktijk te geven: wij kennen inmiddels veel verhalen van (jonge) kinderen die met behulp van de creditcard van hun ouders geld uitgeven aan een game. De creditcard is vervolgens verbonden, waarna het steeds opnieuw ‘lukt’ om dingen te kopen. Ouders en kinderen zijn zich hier niet altijd bewust van. Soms kost het honderden euro’s voordat het wordt opgemerkt.
Een verbod op lootboxen: goed idee of niet?
Aan een verbod op lootboxen kleven zowel voor- als nadelen. Voordelen zijn er voornamelijk voor spelers zelf. Zij worden met een verbod beschermt tegen verleidingen. Aan de andere kant kunnen spelers dan vaak geen speciale items meer krijgen. Een dergelijk verbod op lootboxen is voor gamemakers vooral nadelig, omdat het inkomsten beperkt. In hoeverre een verbod op lootboxen spelers daadwerkelijk kan beschermen tegen de vele verleidingen is de vraag.
Bewustwording van de psychologische verleidingen die in games aanwezig zijn is wellicht nog harder nodig dan een verbod. Het is belangrijk om te beseffen dat de gamemakers gebruik maken van psychologische verleidingen om spelers aan te moedigen om meer te spelen en meer geld uit te geven. Het is aan de spelers zelf om verantwoordelijkheid te nemen voor hun spelgedrag en ervoor te zorgen dat ze gezonde grenzen stellen. Ouders en opvoeders kunnen daarbij ook een belangrijke rol spelen. Een verbod kan hierbij helpen, maar biedt geen definitieve oplossing. Het is belangrijker om jongeren bewust te maken van de verleidingen, om ze er zelfstandig mee te leren omgaan en weerbaarder worden.
Voorlichting over gamen
In onze voorlichting Verantwoord gamen worden alle aspecten van games besproken. Waaronder: voordelen, nadelen, risico’s en manieren om gezond te kunnen gamen. Daarmee maken we jongeren, ouders en docenten meer bewust en weerbaarder. Meer informatie over deze voorlichting vind je hier.