Dat de leeftijdsgrens voor alcoholgebruik 18 jaar is in Nederland, weet vrijwel iedereen. Toch zijn er veel minderjarigen die al eens alcohol hebben gedronken. Alcohol is niet goed voor je lichaam. Al helemaal niet als je jong bent. Niet zo gek dus dat er een leeftijdgrens is. Toch blijft alcohol onder jongeren populair. Maar waarom is dat nou eigenlijk niet zo handig?
Alcohol drinken op vroege leeftijd
Volgens het recentste onderzoek van Trimbos heeft bijna de helft van de jongeren (tussen de 12 en 16 jaar) wel eens alcohol gedronken. Dat is opvallend gezien je op die leeftijd nog helemaal geen alcohol mag kopen. Kroegen en discotheken riskeren een fikse boete als ze wél alcohol schenken aan iemand die minderjarig is. Toch zullen de minderjarigen die hier te vinden zijn, trucjes hebben om eraan te komen. Denk hierbij aan een nagemaakte of geleende ID-kaart, oudere vrienden of slechte controle. Maar er is een andere reden dat minderjarigen vaak al eens alcohol gedronken hebben. En dat gevaar ligt dichter bij huis dan je denkt!
Uit hetzelfde onderzoek blijkt namelijk dat bijna 30% van de jongeren, alcoholistische dranken van hun ouders krijgt. De cijfers zijn hoog: twee op de drie ouders heeft weleens alcohol gegeven aan hun minderjarige kind. Dit gebeurt het meest op feestdagen, verjaardagen, partijen en vakanties. Jongeren zijn gemiddeld 14 jaar als ze alcohol voor de eerste keer proberen. Ouders vinden het niet zo erg, want “het hoort er nou eenmaal bij”. Bovendien is dit soms ook nog eens het voorstel van de ouders zelf. Hiermee geven de volwassenen een waarschijnlijk onbedoelde boodschap af; alcoholgebruik is normaal en hoort erbij als het gezellig is.
In de praktijk komen wij anderzijds ook regelmatig ouders tegen die zich niet bewust zijn van het alcoholgebruik van hun kind. “Dat doet mijn kind niet,” is dan ook een opmerking die ons niet onbekend is. Toch blijkt de vork dan vaak iets anders in de steel te zitten. Jongeren komen er via vrienden of andere wegen mee in aanraking en durven dat thuis niet te vertellen. Het niet drinken van alcohol lijkt vaak veel afhankelijker van een intrinsieke motivatie van een jongere, dan van de strenge houding van ouders.
De gevolgen van alcohol op de gezondheid van jongeren
Jongeren die vroeg beginnen met alcohol drinken, kampen op latere leeftijd vaker met alcoholproblemen als verslaving. Dit komt omdat de hersenen op jonge leeftijd gevoelig zijn en sneller een (alcohol) verslaving ontwikkelen. Daarnaast lopen jongeren een risico op fysieke gezondheidsproblemen door alcoholgebruik. Leveraandoeningen, pancreatitis (ontsteking van de alvleesklier) en schade aan het hart en de bloedvaten liggen bijvoorbeeld op de loer.
Zelfs de hersenen kunnen schade oplopen. De hersenen van jongeren (al helemaal onder de 18 jaar) zijn nog volop in ontwikkeling. Alcoholgebruik kan deze ontwikkeling verstoren en permanent aantasten. Zaken als besluitvorming, impulsbeheersing en emotionele regulatie kunnen hieronder lijden. Je houdt in zekere zin de volledige ontwikkeling van bepaalde functies tegen. Daarnaast tast alcohol hersencellen aan die essentieel zijn in informatieverwerking. Hierdoor hebben jongeren een grotere kans dat ze zich niet goed kunnen focussen, is concentratie vaak lastiger te behouden en zijn zaken als planning en oorzaak & gevolg kunnen onderscheiden lastiger. Bovendien kan het geheugen worden aangetast bij regelmatig drinken. Dit kan op langere termijn hun toekomstige kansen beïnvloeden.
Tot slot kunnen ze meer kans hebben om betrokken te raken bij ongevallen, zoals verkeersongelukken of valincidenten. Alcohol zorgt namelijk voor een verminderde coördinatie, desoriëntatie, een slecht beoordelingsvermogen en een vertraagde reactietijd. Jongeren hebben hier meer last van omdat ze vaak minder goed tegen alcohol kunnen en sneller dronken zijn.
Praten over alcohol en verslavingen
Wij vinden het uiterst belangrijk om bewustzijn te creëren over jongeren en alcoholgebruik bij ouders en scholen. Maar ook de jeugd zelf moet weten over de risico’s van alcohol nuttigen. Om deze reden bieden wij de voorlichting Drank en Drugs aan. Hier delen we onze kennis, ervaringen en gaan we het gesprek aan over gevolgen, grenzen en groepsdruk.