Financiële opvoeding, geldstress en financiële onzekerheid bij kinderen en jongeren
Geldproblemen kunnen al op jonge leeftijd tot lastige situaties, stress en onzekerheid leiden. Bovendien krijgen niet alle kinderen en jongeren van huis uit de juiste financiële opvoeding. Daarmee leren ze niet wat normaal is en wat niet. Met de huidige inflatie is de kans op problemen nog groter. We horen dan ook steeds vaker dat scholieren problemen ervaren.
Geldzorgen onder jongeren
Uit eerdere onderzoeken bleken jongeren al last te hebben van onder andere geldtekorten. Volgens het Nibud had 55% van de scholieren in 2020 problemen met geld. In de afgelopen vijf jaar nam het aantal jongeren onder de 24 jaar met schulden toe met maar liefst 70%. Dit komt onder andere door onwetendheid over toeslagen en geldzaken. Eerder schreven we al een artikel over de onbegrijpelijkheid van financiële brieven voor jongeren. Problemen kunnen hierdoor nog groter worden.
Uit een onderzoek van de Algemene Onderwijsbond blijkt dat ook in 2022 veel scholieren problemen ervaren. Leerkrachten zien de gevolgen daarvan ook in de klas. Zo hebben leerlingen kapotte schoenen, geen lunch bij zich, of is er bijvoorbeeld geen geld beschikbaar om mee te gaan op schoolreisjes. Uit een peiling van Unicef onder meer dan 1000 jongeren tussen de 10 en 18 blijkt daarnaast dat zes op de tien Nederlandse jongeren te maken hebben met geldzorgen. Maar liefst 67% ziet volgens dit onderzoek dat leeftijdsgenoten minder te besteden hebben of zelfs geen leuke dingen kunnen doen. Ook wij zien in klassen vaak gevolgen van geldproblemen. Een schrijnende situatie waarvan het einde helaas nog niet in zicht is.
Jongeren en geldzorgen thuis
Kinderen en jongeren moeten vaak nog goed leren omgaan met geld. Dat gaat met vallen en opstaan en maakt ze extra kwetsbaar. Niet alle jongeren hebben bovendien vanuit huis meegekregen hoe zij om moeten gaan met geld. In Nederland heerst er best een taboe over praten over geldzaken. Ouders met geldproblemen zullen dit bijvoorbeeld ook niet snel uitvoerig met hun kinderen bespreken. Kinderen en jongeren kunnen hier wel last van hebben. Veel jongeren voelen zich gefrustreerd, verdrietig, gestrest of boos, of schamen zich voor de financiële problemen thuis. Een kwart van de jongeren spreekt met niemand over financiële problemen thuis.
Jongeren zijn financieel kwetsbaar
De meeste jongeren gaan naar school en verdienen door een bijbaantje. Veel hebben geen vast contract en geen vast maandsalaris. Door de wisselende inkomsten hebben zij weinig financiële zekerheid en is het soms iedere maand anders wat zij te besteden hebben. Daarnaast zijn jongeren vaak vatbaarder voor verleidingen als uitverkoop, aangeprezen producten, online verleidingen, en in app aankopen. Ook de sociale omgeving speelt een rol. Jongeren willen toch graag meedoen met leeftijds- of groepsgenoten.
Wanneer jongeren al vroeg problemen ervaren of onvoldoende financiële opvoeding hebben gehad, worden de problemen vaak groter in het latere leven. Vanaf hun 18e worden jongeren als financieel zelfstandig gezien. Er gaat dan ineens een grotere wereld aan verplichte betalingen, toeslagen en mogelijkheden open. Het opvoeden van jongeren voor die leeftijd is dan ook essentieel en voorkomt problemen.
Geldzorgen leidt tot meer problemen
Geldzorgen staan meestal niet alleen op zichzelf. Het gaat bijna altijd verder dan de materiële kwestie. Zo kan het ook effect hebben op de psychische gemoedstoestand, sociale leven en fysieke gesteldheid. Geldproblemen kunnen onder andere stress veroorzaken. Dit is slecht voor je gezondheid, je werkprestaties en je contacten met vrienden en familie. Het is dus belangrijk om actie te ondernemen . Twijfel niet om hulp te vragen aan vrienden, familie of anderen in je omgeving.
In onze voorlichting omgaan met geld besteden we aandacht aan deze huidige ontwikkelingen. Daarnaast bespreken we hoe jongeren ermee om kunnen gaan en dat ze zich niet hoeven te schamen.