Ervaring van een spreker
De mentale gezondheid van jongeren staat al langere tijd flink onder druk, en daar is in de afgelopen maanden maar weinig verandering in gekomen. Een recent gezondheidsonderzoek van het RIVM toonde aan dat maar liefst 49% van de jongeren zich in de maand maart gestrest voelden (Mentale gezondheid jongeren, 2023). Veertien procent van alle jongeren gaf aan soms serieuze gedachten over zelfdoding te hebben, sommigen zelfs heel vaak. Daarnaast geeft één op de drie leerlingen aan mentale klachten te ervaren. Maar wanneer ik in groep 8 klas vraag wie van de leerlingen weleens stress of onzekerheid ervaart, blijven de meeste handen vaak naar beneden. Juist terwijl het doorbreken van taboes en openlijk praten over mentale problemen op verschillende vlakken een bevorderlijke rol speelt. Al is dat natuurlijk af en toe makkelijker gezegd dan gedaan. Want als je je kwetsbaar opstelt, dan ben je toch eigenlijk heel erg zwak?
Taboe op praten
Als je het mij vraagt, niet. In mijn eigen vriendengroep draag ik de bijnaam ‘open boek’ met mij mee, wat eigenlijk al op een vrij jonge leeftijd is begonnen. Openlijk praten over de dingen waar ik als kind tegenaan liep, was voor mij heel normaal. Maar niet iedereen deelde deze mening met mij. Ik kan me nog herinneren dat mensen mij weleens konden waarschuwen: “Pas je op met wat je allemaal deelt? Straks gaat iemand het tegen je gebruiken”, of “Jij wilt vast gewoon aandacht, daarom ben je zo open.” Andere tegenargumenten hadden eerder te maken met privacy: “Je gaat dat toch niet delen? Dat is privé!” Maar eigenlijk zag ik het nooit op die manier. Toch kan ik me voorstellen dat een aantal van de waarschuwingen die ik jaren geleden ontving, op de dag van vandaag nog steeds worden gezien als geldige redenen om de meeste ‘problemen’ voor je te houden. Zonde, gezien de kracht van kwetsbaarheid eigenlijk heel erg groot is.
Je bent niet alleen
Toen ik begin 2018 in aanraking kwam met eetproblematiek, voelde ik me vaak eenzaam en onbegrepen. Ik kreeg lange tijd de indruk dat er weinig mensen waren die zich in dezelfde situatie zaten. Dit zorgde er in mijn geval voor dat ik het voor een lange tijd niet bespreekbaar durfde te maken. Want, misschien lag het probleem wel bij mij. Er werd toch weinig over gesproken. Een gevolg hiervan kan natuurlijk zijn dat problemen worden gebagatelliseerd omdat men de ernst er niet van inziet. Daarom durven velen ook de stap naar hulpverlening niet te zetten. Dit alles veranderde toen ik besloot om deze ‘zwakte’ om te zetten naar een kracht. Ik deelde destijds online hoe ik de afgelopen maanden voelde, en dit werd, tegen mijn verwachting in, extreem positief ontvangen. Naast de vele lieve berichten die ik ontving, merkte ik ook op dat ik veel mensen kon inspireren. Verschillende mensen die zich in een soortgelijke situatie bevonden, voelden zich geroepen om hun ervaringen met mij te delen. Ze kregen het gevoel alsof ze er niet langer alleen voor stonden. En dat is precies wat ik graag wil bereiken in mijn lessen.
Ervaring inzetten voor de klas
Daarom spreek ik in mijn lessen graag vanuit mijn eigen ervaring, waarbij datgene wat voorheen als zwakte werd beschouwd, inmiddels mijn kracht is geworden. Ik ben ervan overtuigd dat het bespreekbaar maken van taboes en moeilijke onderwerpen leerlingen uitdaagt om een breder begrip te ontwikkelen en hen wellicht ook aanzet om naar zichzelf te kijken. Bovendien geloof ik dat door het bespreekbaar maken van deze onderwerpen het stigma eromheen kan verminderen. Dit kan mensen aanmoedigen om openlijk over hun eigen ervaringen te praten, hulp te zoeken en steun te vinden, wat kan bijdragen aan een betere geestelijke gezondheid. Dit is iets waar wij als organisatie volledig achter staan.