Cyberpesten, bedreigingen, privacy schending, scheldpartijen, stalking en nog veel meer. Het is de nare kant van het internet. Op social media komt dit asociale online gedrag vooral voor. We merken dat grote partijen vaak wijzen op wat niet mag en hoe het niet moet. Maar wat is dan wel juist? Misschien is dit niet zo vanzelfsprekend als we denken. Hoe gedraag je je sociaal online? En wat kan je zelf doen om dit te stimuleren bij jongeren?
Sociaal gedrag in de digitale wereld
De definitie van positief sociaal gedrag luidt: ‘’handelingen en interacties die bijdragen aan het welzijn, respect en begrip tussen individuen en gemeenschappen’’. Dit geldt natuurlijk niet alleen voor de fysieke wereld. Ook online is het belangrijk om je sociaal te gedragen.
Het is een stuk gezelliger online als gebruikers vriendelijk blijven. Bouw daarom positieve online relaties op! Reageer bijvoorbeeld alleen op een foto of video van iemand anders als je iets leuks te zeggen hebt. Dit kan bijvoorbeeld een complimentje zijn. Vraag jezelf af voordat je iets zegt of het vriendelijk en respectvol is. Hoe zou jij het vinden om dit te ontvangen? Zou je dit ook in het echt tegen diegene zeggen? Dit geld ook voor berichtjes op bijvoorbeeld Whatsapp. Als je twijfelt, is het misschien beter om het niet te versturen of het bericht anders te verwoorden.
Vraag voordat je beeldmateriaal van een ander gaat delen op social media, toestemming of het mag. Ook als je samen op een foto staat. Op deze manier bescherm je de privacy van iemand anders en ga je er met respect mee om. Bedenk je daarnaast ook waarom je iets online wil delen. Heb je goede en vriendelijke intenties? Vindt de ander het ook leuk als dit online staat? Als je twijfelt, is het misschien beter om het niet te delen. Zodra iemand je vraagt om de content waar zijzelf opstaan offline te halen, is het wel zo netjes om dat ook te doen.
Tips: wat kan ik doen?
Er zijn een aantal dingen die belangrijk zijn om positief sociaal gedrag te stimuleren bij anderen. Dit kunnen je online volgers en vrienden zijn, maar ook je offline omgeving.
- Maak online gedrag bespreekbaar! Welk gedrag vinden jullie wel of niet acceptabel? En zouden er consequenties kunnen zijn aan dit gedrag?
- Geef het goede voorbeeld! Als ouder of leerkracht ben je een rolmodel voor kinderen. Zelfs als sporttrainer of als je influencer bent, kijken er jongeren tegen je op. Zorg dus dat je onlinegedrag respectvol en vriendelijk is. Zo geef je het juiste voorbeeld.
- Geef positieve feedback. Mensen die positieve feedback ontvangen op hun (online) gedrag zullen zich aangemoedigd voelen om zich vaker goed te gedragen. Dit geld voor volwassenen, kinderen en jongeren. We horen nu eenmaal graag dat we het goed doen! Daarentegen werkt negatieve feedback averechts.
- Creëer verantwoordelijkheidsgevoel bij anderen. Iedereen draagt een steentje bij aan hoe het er in de online wereld aan toe gaat. Je bewust zijn van die rol en verantwoordelijkheid is van groot belang. Ook jongeren zijn hier gevoelig voor. Zodra zij beseffen dat hun gedrag op sociale media door anderen gezien en beoordeeld worden, ervaren ze een groter gevoel van verantwoordelijkheid. Zij zijn daardoor minder snel geneigd zijn tot online asociaal gedrag.
Hier lees je meer tips!
Gevaren online communicatie
Er kan best veel verkeerd gaan in online communiceren, zeker binnen grote platformen als Facebook en TikTok. Achter een scherm voelen mensen zich veilig en kunnen ze anoniem zijn. Het wordt makkelijker om dingen te zeggen of een uitgesproken mening te delen. Dit kan negatief effect hebben op de manier waarop mensen zich online gedragen. Daarnaast kan het mis gaan met het interpreteren van berichten. Grapjes komen verkeerd aan of aardig bedoelde berichten komen juist onaardig over.
Voorlichting mediawijsheid
Het is van groot belang dat social media gebruikers zich bewust zijn van wat sociaal online gedrag precies inhoudt. Dit onderwerp bespreken wij onderandere bij de voorlichting Social Media en Cyberpesten.